Sathi Lai Chithi

<nav class="navbar" style="color: rgb(0, 51, 102); font-family: &quot;Segoe UI&quot;, Tahoma, Geneva, Verdana, sans-serif;"><h1 style="color: rgb(5, 87, 186); text-decoration: none;"><a href="https://www.saugatgadtaula.com.np/class11english.html" class="logo" style="color: rgb(5, 87, 186); text-decoration: none;"><br></a></h1><div><a href="https://www.saugatgadtaula.com.np/class11english.html" class="logo" style="color: rgb(5, 87, 186); text-decoration: none;"><header style="background-color: rgb(0, 123, 255); color: white; padding: 20px; text-align: center; border-radius: 0px 0px 12px 12px;"><h1>NEB Resource App</h1><p>Class 11 Notes &amp; Learning Materials</p></header><div class="content" style="max-width: 1000px; margin: auto; color: rgb(0, 51, 102);"><h2>Sathi Lai Chithi</h2><div>Class-11 Nepali Chapter-5</div><h3 style="color: rgb(0, 64, 128);">शब्दभण्डार</h3><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">१. दिइएका अर्थसँग मिल्ने शब्द पाठबाट खोजेर लेख्नुहोस् :</h4>क) मलेसियाको मुद्रा : रिङ्गेट<br>ख) विदेश : परदेश<br>ग) नागरिक नभएको अवस्था : अनागरिक<br>घ) मर्न लागेकालाई बचाउने : मृतसञ्जीवनी<br>ङ) सफा : कञ्चन<br>च) उथलपुथल : उद्वेलित<br>छ) कार्य गर्ने क्षमता भएको : सामर्थ्य<br>ज) जन्मेको ठाउँ : जन्मथलो<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">२. दिइएका शब्दहरुको अर्थ चिनेर जोडा मिलाउनु होस् :</h4><br><b>क) रहर :</b>&nbsp;इच्छा , एक किसिमको दाल<br><b>ख) काम :</b>&nbsp;कम्प , कार्य<br><b>ग) पत्र :</b>&nbsp;चिठी , तह<br><b>घ) कडी :</b>&nbsp;सानो कडा वा मुन्द्रो , जुक्ती<br><b>ङ) अन्तर :</b>&nbsp;भिन्नता , भित्री हृदय<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">३. दिइएका अनेकार्थी शब्दहरुको एकभन्दा बढी अर्थ लेख्नुहोस् :</h4><br><b>मास :</b>&nbsp;महिना , एक प्रकारको दाल ।<br><br><b>खरी :</b>&nbsp;एक प्रकारको रुख , लेख्न प्रयोग गरिने सेतो पत्थर , मादल तबला आदिमा लगाउने मसला ।<br><br><b>ताल :</b>&nbsp;पोखरी , चाल , बाजाको मात्रा , मौका ।<br><br><b>खाग :</b>&nbsp;गैँडाको नाकमाथिको मूल्यवान अङ्ग , अग्राख , जान्नेसुन्ने ।<br><br><b>फेरी :</b>&nbsp;हरिणको सिङको बाजा , प्रदक्षिणा ।<br><br><b>साँचो :</b>&nbsp;सत्य , ताल्चा खोल्ने साधन ।<br><br><b>कछाड :</b>&nbsp;छोटो धोती , पहाडको तल्लो भाग ।<br><br><b>अर्थ :</b>&nbsp;मतलब , प्रयोजन , धन ।<br><br><b>चरण :</b>&nbsp;तह , पाउ , श्लोकको एक पङ्क्ति ।<br><br><b>काल :</b>&nbsp;समय , मृत्यु ।<div class="ads" style="margin-top: 30px; margin-bottom: 30px; text-align: center;"></div><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">४. दिइएका पदावलीलाई अर्थ स्पष्ट हुने गरी वाक्यमा प्रयोग गर्नुहोस् :</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">कहाली लाग्नु</h4>मलाई बुढापाखाको कहानी सुन्दा कहाली लाग्छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">टपाटप टिप्नु</h4>तिहारलाई राखेको फूल भाइले टपाटप टिपेछ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">महिना मर्नु</h4>बुबाले महिना मरेपछि मोबाईल किनिदिन्छु भन्नुभयो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">रोइकराइ गर्नु</h4>रामले रोइकराइ गरेर घुम्न जान्छु भनी बुबालाई फकायो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">वितृष्णा पलाउनु</h4>सीतालाई सधै घरमा झैझगडा सुन्न परेपछि पढ्न पनि वितृष्णा पलाउन थाल्यो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">हातमुख जोड्नु</h4>धेरै नेपालीहरुलाई हातमुख जोड्नको समस्याले विदेशीनु परेको छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">उजुरी गर्नु</h4>सीतामाथि हातपात भएपछि रामुकाकाले प्रहरीमा उजुरी गर्नुभयो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">श्रम स्वीकृति लिनु</h4>वैदेशिक रोजगारमा जानका लागि श्रम स्वीकृति लिन आवश्यक छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">अवैधानिक</h4>गाँजाको व्यापार गर्नु अवैधानिक काम हो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">बदला लिनु</h4>हरिको साथीसँग झगडा भएपछि बदला लिनलाई मौक किरेर बसेको छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">सहारा बन्नु</h4>हामी सबै बुढेसकालमा आमाबुबाको सहारा बन्नु पर्छ ।<br><br><br><br><h3 style="color: rgb(0, 64, 128);">बोध र अभिव्यक्ति</h3><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">१. पाठ पढी दिइएका प्रश्नहरुको उत्तर दिनुहोस् :</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">क) चिठीमा कतिवटा अनुच्छेद रहेका छन् ?</h4>चिठीमा सातवटा अनुच्छेद रहेका छन् ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ख) चिठीको आदि , मध्य र अन्त्य भागमा कस्ता विषयवस्तु छन् ?</h4>चिठीको आदि भागमा वैदेशिक रोजगारी प्रतिको मोह देखाइएको छ भने मध्य भागमा वैदेशिक रोजगारीले दिएको क्षणिक सुखको अनुभव सुनाइनुका साथै अन्त्य भागमा स्वदेश प्रतिको मोह देखाइएको छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ग) पुर्णविक्रमले सुरुका दुईतीन वर्ष विदेशमा कसरी बिताए ?</h4>पुर्णविक्रमले सुरुका दुईतीन वर्ष विदेशमा मोजमस्तीमा र रमाइलो गर्दै बिताए ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">घ) पुर्णविक्रम कस्तो सपना बोकेर विदेश गएका थिए ?</h4>पुर्णविक्रम परदेशमा रहेको सुनको बोटबाट टपाटप पैसा टिपेर चाँडै धनी भइन्छ भन्ने सपना बोकेर विदेश गएका थिए ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ङ) चिठीमा के कस्ता अङ्गहरु हुन्छन् , लेख्नुहोस् ।</h4>चिठीमा मिति , ठेगाना, सम्बोधन , शिस्टाचार, विवरण, समापन र खामको नमुना जस्ता अङ्गहरु हुन्छन् ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">२. `दिनहरु ……..हुने छु ´, चिठीको अंश पढी खाली ठाउँमा छुटेका शब्द भर्नुहोस् :</h4><br>क) दुई महिनापछि काममा फर्कंदा&nbsp;<b>कम्पनीले</b>&nbsp;पनि राखेन ।<br><br>ख) त्यति वेला मात्र मलाई थाहा भयो, देश र परदेशको अन्तर ! नागरिक हुनु र&nbsp;<b>अनागरिक</b>&nbsp;हुनुको अन्तर !<br><br>ग) जीवनप्रति&nbsp;<b>वितृष्णा</b>&nbsp;पलाइरहेको थियो ।<br><br>घ) छिट्टै नेपाल फर्केर आफ्नै&nbsp;<b>माटोमा</b>&nbsp;परिश्रम गरी जीवन निर्वाह गर्ने विचारमा छु ।<br><br>ङ) अवको&nbsp;<b>तीन महिनाभित्र</b>&nbsp;म आफ्नो जन्मथलो, आफ्ना आमाबुबाको काख र प्रियजनहरुको माझमा हुने छु ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">३. `अहिले म सम्झन्छु ………सार्थक बनाउँछु´ चिठीको अंश पढी दिइएका प्रश्नहरुको उत्तर लेख्नुहोस् :</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">क) नेपालको जलराशिमा कस्तो सामर्थ्य रहेको छ ?</h4>नेपालको जलराशिमा संसारकै मानिसहरुको प्यास मेटाउने सक्ने सामर्थ्य रहेको छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ख) हाम्रो देशको विकासले गति लिन नसक्नुको कारण के हो ?</h4>देशका जनताको दृढ इच्छाशक्ति र इमानदार प्रयत्न नभएकाले हाम्रो देशको विकासले गति लिन नसकेको हो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ग) परदेशमा सिकेको सिपले कसरी देश विकास गर्न सकिन्छ ?</h4>परदेशमा सिकेको सिप आफ्नै देशमा प्रयोग गर्नुको साथै आरुलाई समेत सिकाई सोरोजगारको वातावारण सिर्जना गरेर देश विकास गर्न सकिन्छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">घ) देश विकासको मूल मन्त्र के रहेछ ?</h4>देश विकासको मूल मन्त्र हरेक जनताले हातेमालो गर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ रहेछ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ङ) म पात्र किन घर फर्कन चाहेको हो ?</h4>वैदेशिक रोजगार प्रति वितृष्णा भएर म पात्र घर फर्कन चाहेको हो ।<div class="ads" style="margin-top: 30px; margin-bottom: 30px; text-align: center;"></div><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">४. दिइएको चिठीको अंश पढी प्रश्नहरुको उत्तर दिनुहोस् :</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">क) म पात्रले गरेका सही र गलत निर्णय के के थिए ?</h4>म पात्रले गरेको सही निर्णय वैदेशिक रोजगारी छोडेर आफ्नो गाउँ, परिवार, देश सम्झेर फर्किनु हो । पैसा कमाउने आशामा विदेशिनु , विदेशिएपछि घरपरिवारलाई बिर्सनु , पैसा वचत नगर्नु जस्ता म पात्रका गलत निर्णयहरु थिए ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ख) म पात्रको घर फर्कने निर्णयप्रति तपाईंको धारणा लेख्नुहोस् ।</h4>म पात्रले आदर्शको मार्गलाई अङ्गाली घर फर्कने निर्णय गर्नु समसामयिक परिवेशमा विदेशिन हतार गर्ने, युवाहरुलाई समेत आफ्नो गाउँठाउँ आफैले बनाउनुपर्छ भन्ने देशभक्ति भावना जागृत गराएको पाइन्छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">५. पुर्णविक्रमको ठाउँमा तपाईं हुनु भएको भए के गर्नुहुन्थ्यो , आफ्नो विचार प्रस्तुत गर्नुहोस् ।</h4>यदि पुर्णविक्रमको ठाउँमा म भएको भए , पैसा कमाउने लोभमा परेर आफ्नो स्वर्गभन्दा प्यारो देश र देवतासमान आमाबुबालाई छाडेर पुर्णविक्रम जस्तो म विदेश जाने थिएन । आफ्नो पढाई सकेर आफ्नै देशको सेवा गर्थे । यदि वैदेशिक रोजगारीमा जानै पर्ने बाध्यता आइपरेको भएपनि केही समय गएर पैसा कमाएर ल्याई आफ्नै देशमा स्वरोगार बनेर केही गर्थे । विदेशमा जाने रहर भएका अरु युवाहरुलाई पनि सम्झाइबुझाइ गरेर देश विकासमा हात जुटाउन आग्रह गर्थे । विदेशमा गएर हेला पाउनु भन्दा स्वदेशमै बसेर देशको लागि केही असल काम गर्थे । विदेशमा गएर सिकेका सिपहरूलाई पनि स्वदेशमा आएर सिपको सदुप्रयोग गर्थे ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">६. तपाई सुरज हुनुभएको भए चिठीको प्रतिउत्तर कसरी दिनुहुन्थियो लेखनुहोस् :</h4><p style="text-align: right;">मिति: २०७७-०१-२६<br>पोखरा, गण्डकी प्रदेश<br>नेपाल ।</p><p>प्रिय मित्र पूर्णविक्रम,<br>धेरै धेरै माया अनि मिठो सम्जाना !</p>म यहाँ कुशल छु । तपाई पनि कुशलमंगल नै हुनुहुनछ भन्ने आशा राख्दछु । हजुरले पठाएको पत्र गत महिना पाए । पत्र पढिसकेपछि म हर्सले गद्गद् भए ।<br><br>केहि समय बाटो बिराएको मेरो मित्रको आखाँ खुलेछ र भ्रमको पर्दा हटेछ । तपाईंले आफूले विदेशमा सिकेका सिपलाई यहाँ आएर प्रयोग गर्छु भन्नुभएको कुरा सारै मन पन्यो । तपाईं यहां आउनुहोस् मैले सक्ने आर्थिक सहयोग म गर्नेछु । यहांका युवाशक्तिलाई विदेश जान ठिक रहेनछ भन्ने सन्देश दिनुभयो भने हाम्रो गाउँ छिट्टै विकास हुनेछ । यहाका युवापुस्तालाई केही सिप सिकाएर रोजगार दिने नया उपायहरू खोजौला । यहाँ तपाई आउने कुरामा सबै गाउँले खुसी भएका छन् । तपाईं कहिले आउनुहुन्छ र भेट होला भन्ने आशाले म विचलित भएको छु ।<br><br>ढिलै भए पनि मैले सम्भाएका कुरा तपाईले मनन गर्नु भएछ साह्रै खुसी लागेको छ । स्वदेश र विदेशको अन्तर पनि राम्रैसँग बोध गर्नु भएछ । विदेशमा गएर साह्रै दुःख पनि पाउनु भएछ, जुन कुरा सुन्दा अति नरमाइलो लाग्यो । हजुरको घर फकने निर्णय सुन्दा अत्यन्तै खुसी लागेको छ । हजुरको यो निर्णय अत्यन्त स्वागतयोग्य छ । अब स्वदेश फर्किन कति पनि ढिलो नगर्नुहोला । चिठी पनि लेख्दा लेख्दै धेरै लामो भएछ, अरू कुरा भेटमा गरौंला आजलाई यतिमै कलम बन्द गर्छु ।<br><br><p style="text-align: right;">उही तिम्रो साथी,<br>सुरज नेपाल</p><br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">७. दिइएको अनुच्छेद पढ्नुहोस् र सोधिएका प्रश्नहरुको उत्तर दिनुहोस् :</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">क) मूल्याङ्कन भनेको के हो ?</h4>मूल्याङ्कन भनेको शैक्षिक उद्देश्यहरु कुन हदसम्म प्राप्त गर्न सकियो भनी किटान गर्ने प्रक्रिया भएकाले यो शिक्षण सिकाइको अभिन्न अङ्ग हो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ख) निर्माणात्मक र निर्णयात्मक मुल्याङ्कन बिच के फरक छ?</h4>निर्माणात्मक मूल्याङ्कन कार्यक्रम सञ्चालन सँगसँगै औपचारिक र अनौपचारिक रुपमा जुनसुकै समयमा मूल्याङ्कन गरी पृष्ठपोषण दिन मिल्छ भने निर्णयात्मक मूल्याङ्कन शिक्षण सिकाइ कार्यक्रमको अन्त्यमा विद्यार्थीको उपलब्धि वा स्तर निर्धारण गरी प्रमाणपत्र प्रदान गरिन्छ । येही नै निर्माणात्मक र निर्णयात्मक मुल्याङ्कन बिच के फरक छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ग) प्रमाणपत्र दिने परीक्षा किन आवश्यक छ ?</h4>प्रमाणपत्र दिने परीक्षा शैक्षिक उद्देश्यबमोजिम विद्यार्थीले उपलब्धि हासिल गर्न सके वा नसकेको निर्णय लिई स्तर निर्धारण गरेर प्रमाणपत्र प्रदान दिन आवश्यक छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">घ) `पाठ्यक्रम ´र `पृष्ठपोषण´ को अर्थ लेख्नुहोस् ।</h4>पाठ्यक्रम : शिक्षण सिकाइको पूर्ण योजनाको दस्तावेज<br>पृष्ठपोषण : कुनै काम कुरामा पछाडि बसेर सहायता पुर्‍याउने काम<div class="ads" style="margin-top: 30px; margin-bottom: 30px; text-align: center;"></div><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">८. गाउँको विकासका लागि पर्यावोरणमैत्री सडक आवसेक छ भन्ने खुलाउदै साथीलाई चिठी लेख्नुहोस् ।</h4><p style="text-align: right;">मिति: २०७७-०१-२६<br>पोखरा, गण्डकी प्रदेश<br>नेपाल ।</p><p>प्रिय साथी अभिवादन !<br>जीवनमा धेरै सम्झना छ ।</p>म यहाँ सन्चै छु । तिमी लगायत तिम्रो सम्पूर्ण परिवार पनि त्यहाँ सन्चै छ भन्ने कामना गर्दछु । तिमीले पठाएको चिठी मैले हिजो मात्र प्राप्त गरेँ । पत्रमार्फतु तिमीले गाउँको विकासका लागि पर्यावरणमैत्री सडक कति आवश्यक छ भन्ने कुरा जान्न चाहेका रहेछी पत्र पढ्दा खुसी लाग्यो । आझ यो पत्र तेही सिलसिलामा लेख्दै छु ।<br><br>सम्पूर्ण जैविक र अजैविक वस्तुहरूको सामूहिक अन्तरसम्बन्ध नै वातावरण हो । पर्यावरणले ब्रह्माण्डमा रहेका सम्पूर्ण मानिस जीव, निजीव वस्तुहरू पशुपक्षी, रुख विरुवा, माटो, पानी, पहाड भूमि आदिलाई सन्तुलनमा राख्छ । हर अभिषेक हामीले विकासको नाममा कहिलयै वातावरणलाई प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष असर पर्ने कार्य गर्नुहुदैन । गाउँको विकास गर्ने नाममा हामीले कहिल्यै रुखविरुवा काट्नु हुँदैन । यदि काट्नै परे पनि सडक वरपर विरुवा रोपिहाल्नुपर्दछ । हामीले बाटो नजिक ठूलाठूला फ्याक्ट्री, मिल खोल्न दिनु हुँदैन । हामीले निर्माण गरेका बाटाहरू धूलो मैलो हुनु हुँदैन । बाटोको धूलोले मानव स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष असर पार्दछ ।<br><br>त्यसैले समाज विकास गर्ने क्रममा पर्यावरणमैत्री ढङ्गले विकास गर्न आवश्यक छ । पर्यावरण जोगाउँदै विकास गर्नु अपरिहार्य छ । आजलाई यति नै बाँकी अर्को पत्रमा लेखौला । पत्र पाएपछि पर्यावरण जोगाउँदै कसरी विकास गर्न सकिन्छ ? तिमीलले जानेका उपाय बताउँदै जवाफ फर्काउँछौ भन्ने आशा गर्दछु ।<br><p style="text-align: right;">तिम्री प्यारी साथी<br>सुनबी पोखरेल</p><br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">९. दिइएको अभिनन्दन पत्र पढ्नुहोस् र साहित्यका क्षेत्रमा योगदान गरेका कुनै एक व्यक्तिलाई प्रधान गरिने अभिनन्दन पत्रको नमुना तयार पार्नुहोस् :</h4><p class="my_post_title" style="font-weight: bold; font-size: 1.2em; margin-top: 30px;">अभिनन्दन पत्र</p><p>श्री राम चरण ज्यू,</p>तपाईंले नेपाली साहित्यको अध्ययन, अनुसन्धान तथा अन्वेषणको क्षेत्रमा प्रेरणादायी र उत्प्रेरक भूमिका खेल्दै आइरहनु भएको छ । नेपाली साहित्यका कविता, नाटक, निबन्ध, कथा र उपन्यासका माध्यमबाट तपाईले दिनुभएको योगदानको कदर गर्दै यो अभिनन्दन पत्र प्रदान गरिएको छ । तपाईंको उर्जाशील जीवनयात्रा, साहित्य क्षेत्रमा सक्रियता र अनवरत साधना सबैको लागि प्रेरणादायी बनोस् । तपाइँको यही अद्वितीय, अनुपम र अव्यक्त दीर्घ साधनाप्रति नतमस्तक हुँदै र सुस्वास्थ्य, सक्रिय दीर्घजीवनका लागि हार्दिक शुभकामना ब्यक्त गर्दै तपाइँको हार्दिक सम्मानका साथ यो अभिनन्दन पत्र प्रदान गर्दछौं ।<br><p style="text-align: right; font-weight: bold;">साहित्य समाज, नेपाल</p><br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">१०. सामाजिक क्षेत्रमा योगदान पुर्याउने कुनै एक व्यक्तित्वको योगदानको कदर गर्दै प्रदान गरिने सम्मान पत्रको नमुना तयार पार्नुहोस् :</h4><p class="my_post_title" style="font-weight: bold; font-size: 1.2em; margin-top: 30px;">सम्मान पत्र</p><p>श्री राम चरण ज्यू,</p>तपाईले यस भक्तपुर नगरको सामाजिक क्षेत्रमा आइपर्ने हरेक प्रकारका समस्याहरूको समाधानका लागि प्रेरणादायी र उत्प्रेरक भूमिका खेल्दै आइरहनु भएको छ । सहयोगी, मिलनसार र भक्तपुर नगरकै अभिभावकका रूपमा तपाईंले दिनुभएको योगदानको कदर गर्दै यो सम्मान पत्र प्रदान गरिएको छ । तपाईंको उर्जाशील जीवनयात्रा, सामाजिक क्षेत्रमा सक्रियता र प्रेरण व्यक्तित्व सबैका लागि प्रेरणादायी बनोस् ।<br><p style="text-align: right; font-weight: bold;">मध्यपुर ठिमी नगरपालिका, भक्तपुर</p><div class="ads" style="margin-top: 30px; margin-bottom: 30px; text-align: center;"></div><h3 style="color: rgb(0, 64, 128);">व्याकरण</h3><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">१. दिइएको अनुच्छेद पढी कुन कुन लेख्य चिह्न प्रयोग भएका छन् , पहिचान गर्नुहोस् :</h4>उद्धरण चिह्न<br>अर्धविराम चिह्न<br>विस्मयसूचक चिह्न<br>अल्पविराम चिह्न<br>प्रश्नचिह्न<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">२. दिइएका वाक्यहरुमा आवश्यक ठाउँमा आवश्यक चिह्न प्रयोग गर्नुहोस् ।</h4><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">क) मैले घर बाटो फूल मान्छे र गाडीहरुको चित्र बनाएको छु ।</h4>मैले घर, बाटो, फूल, मान्छे र गाडीहरुको चित्र बनाएको छु ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ख) तिमी यहाँ बस चकचक नगर</h4>तिमी यहाँ बस , चकचक नगर ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ग) हामीले सुखदुःख रातदिन जीवनमरण जस्ता आइरहने गइरहने कुरा हुन् भन्ने बुझ्नुपर्छ ।</h4>हामीले सुख-दुःख , रात-दिन , जीवन-मरणजस्ता आइरहने-गइरहने कुरा हुन् भन्ने बुझ्नुपर्छ ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">घ) तिमी र उसले के काम गर्‍यौ ।</h4>तिमी र उसले के काम गर्‍यौ ?<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ङ) अहा कति सुन्दर जीवन</h4>अहा! कति सुन्दर जीवन ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">च) अग्लो होचो टाढा नजिक वर पर आदि विपरीतार्थी शब्द हुन्</h4>अग्लो – होचो , टाढा – नजिक , वर – पर आदि विपरीतार्थी शब्द हुन् ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">छ) म तुरुन्तै फर्किहाल्छु उसले भन्यो</h4>” म तुरुन्तै फर्किहाल्छु ” उसले भन्यो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ज) मेरो देशको नाम हो नेपाल</h4>मेरो देशको नाम हो – नेपाल ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">झ) क्रियाहरुलाई कर्मप्रदानताका आधारमा दुई किसिममा बाँड्न सकिन्छ :<br>क) सकर्मक ख) अकर्मक</h4>क्रियाहरुलाई कर्मप्रधानताका आधारमा दुई किसिममा बाँड्न सकिन्छ :-<br>क) सकर्मक ख) अकर्मक<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ञ) उक्ति कथन दुई किसिमका हुन्छन् प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष कथन</h4>उक्ति कथन दुई किसिमका हुन्छन् – `प्रत्यक्ष र अप्रत्यक्ष कथन ।´<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ट) ले बाट द्वारा प्रथम विभक्ति हुन सक्छन्</h4>ले , बाट , द्वारा प्रथम विभक्ति हुन सक्छन् ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ठ) मानिस ठुलो दिलले हुन्छ जातले हुँदैन यो सुक्ति देवकोटाको हो</h4>“मानिस ठुलो दिलले हुन्छ , जातले हुँदैन ।” यो सुक्ति देवकोटाको हो ।<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">ड) हरि तिमी के गर्दै छौ</h4>हरि! तिमी के गर्दै छौ ?<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">३. उचित लेख्य चिह्नहरु प्रयोग गरी दिइएको अनुच्छेद पुनर्लेखन गर्नुहोस् :</h4>ओहो! भोलि त परीक्षाफल प्रकाशित हुने दिन । मेरो जिपिए कति आउने होला ? व्यर्थै परीक्षा आउने बेलामा पनि फुटबल खेल्ने भइटोपलेको । बुबाले त सम्झाउँदै हुनुहुन्थ्यो ,” पढाइ पहिलो कुरा अनिमात्र अरु कुरा आउँछन् ” भनेर तर त्यतिबेला वास्ता गरिएन । राम, हरि, गोपाल र शिवले कर गरेपछि खेल्नै पर्यो । न त फुटबल नै जितियो न त पढाइमा नै ध्यान दिन सकियो तर के नै बिगारेको छु र । ( कोल्टे फेर्दै ) धत! अब चिन्ता गरेर के फाइदा र । ” निर्णय गर्न गल्ती गरे पछुताउनु पर्छ” गुरुले भन्नुभएको थियो । त्यस्तै भएजस्तो छ, खैर जे भयो भयो । अब चाहिँ यस्तो नगर्नुपर्ला । ( बत्ती निभाउँछ र सुत्छ )<br><br><h4 style="color: rgb(0, 64, 128);">४. दिइएका चिह्नहरु प्रयोग गरी एउटा अनुच्छेद तयार पार्नुहोस् :</h4>ओहो! भोलि त परीक्षाफल प्रकाशित हुने दिन । मेरो जिपिए कति आउने होला ? व्यर्थै परीक्षा आउने बेलामा पनि फुटबल खेल्ने भइटोपलेको । बुबाले त सम्झाउँदै हुनुहुन्थ्यो ,” पढाइ पहिलो कुरा अनिमात्र अरु कुरा आउँछन् ” भनेर तर त्यतिबेला वास्ता गरिएन । राम, हरि, गोपाल र शिवले कर गरेपछि खेल्नै पर्यो । न त फुटबल नै जितियो न त पढाइमा नै ध्यान दिन सकियो तर के नै बिगारेको छु र । ( कोल्टे फेर्दै ) धत! अब चिन्ता गरेर के फाइदा र । ” निर्णय गर्न गल्ती गरे पछुताउनु पर्छ” गुरुले भन्नुभएको थियो । त्यस्तै भएजस्तो छ, खैर जे भयो भयो । अब चाहिँ यस्तो नगर्नुपर्ला । ( बत्ती निभाउँछ र सुत्छ )</div></a></div></nav>